ལོ་རིམ་དྲུག་པའི་སློབ་གཉེར་བ། ཆོས་འཕེལ།
གནས་བཅུ་རིག་པའི་དབང་པོ་ཀུན་མཁྱེན་མི་ཕམ་འཇམ་དཔལ་དགྱེས་པའི་རྡོ་རྗེས་བདག་གི་བློ་གྲོས་ཀྱི་གཏེར་སྒོ་རང་དགར་འབྱེད་པར་མཛད་དུ་གསོལ།
དེ་ཡང་དབུ་མ་རྒྱན་འགྲེལ་འཇམ་དབྱངས་བླ་མ་དགྱེས་པའི་ཞལ་ལུང་ལས།1 ཐ་སྙད་སྣང་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་གནས་ན་ནི། ཕྱི་དོན་ཡོད་པ་ལ་རིགས་པས་གནོད་ཅིང༌། སེམས་ཙམ་ཡིན་པ་ལ་རིགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པས་ཚུར་མཐོང་གི་ས་ལས་མ་བརྒལ་བར་ཐ་སྙད་ཅིག་ཁས་ལེན་ན་འདི་ལས་གོང་དུ་གྱུར་པ་མེད་དེ། རྟོག་པའི་དབང་གིས་བཞག་པ་ཙམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་དཔྱད་ན་གང་དུའང་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། རང་ངོར་མྱོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་བསླུ་མེད་དུ་སྣང་བ་འགོག་ཏུ་མེད་པ་འདི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བའམ་རང་སྣང་ཙམ་དུ་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།། དེ་ལས་བརྒལ་ན་ཐ་སྙད་ལས་འདས་པའི་དོན་དམ་པའི་ས་ཡིན་གྱི། འདིའི་གོང་དུ་གྱུར་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཅིག་མི་སྲིད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བར་གཟིགས་པའི་དགོངས་དོན་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་གསལ་བར་མཛད་པའི་སྙིང་པོ་ནི་དེ་ཙམ་ཡིན་ནོ།།
ཞེས་པས་མདོ་སྡེ་པ་སོགས་ཀྱིས་སྣང་བ་སེམས་ལས་ལོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱི་དོན་བེམ་པོ་སོགས་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་རིགས་པས་གནོད་བྱེད་འཇུག་པ་དང་། སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་རང་གི་བག་ཆགས་སད་སྟོབས་ཀྱིིས་ཕྱིའི་གནས་དོན་ལུས་སུ་སྣང་བ་ལས། རིགས་པས་དེད་ན་སེམས་ཉིད་ལས་ལོགས་སུ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་འདི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡིན་ལུགས་དང་མཐུན་པར་རྒྱུ་མཚན་དུ་དྲངས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས། མཛའ་གཅུགས་ཀྱི་བརྩེ་སེམས་ཟབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་དག་གིས། གྲུབ་མཐའ་བཞིའི་ནང་ནས་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་འཇོག་སྟངས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་སེམས་ཙམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲགས་པར། རང་གི་རྨོངས་འཆར་འགའ་ཞིག་དོགས་པ་ཁོང་སློང་གི་ཚུལ་དུ་གླེང་སྙིང་འདོད། ཇི་ལྟར་ན་སྤྱིར་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་དུ་འདོད་པ་ཁོ་ནས་ཐ་སྙད་རྣམ་འཇོག་གི་ཚུལ་དབུ་མ་པ་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པར་སྒྲུབ་བྱེད་འགྲོ་དཀའ་བར་སེམས་ཏེ། རིགས་པའི་གནད་གསང་འདི་ནི་དབུ་མའི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་སུའང་གསལ་རྒྱས་སུ་བསྟན་ཚུལ་འོག་ཏུ་འཆད་འགྱུར་ལྟར་ཡིན་པས་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ངེས་ལ། ལྷག་པར་དུ་སེམས་ཙམ་པས་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བའི་གྲུབ་གཞི་འམ་སྣང་གཞིའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་དང་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་གཉིས་ནི། དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས།2 ཇི་ལྟར་རླུང་གིས་བསྐུལ་བས་རྒྱ་མཚོ་ནི། །ཆེ་ལས་ཆུ་རླབས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ཀུན་གྱི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་ལས། །རང་གི་ནུས་པས་རྣམ་ཤེས་ཙམ་ཞིག་བྱུང་། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་དཔེ་རྒྱ་མཚོ་དང་རྦ་རླབས་ལྟ་བུར་རྟེན་དང་བརྟེན་པར་བཞག་ཅིང་། དེ་ལྟའི་སེམས་སམ་གཞན་དབང་མཐར་ཐུག་གི་རྣམ་ཤེས་དེའང་ངོ་བོ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་ཡིན་པས། རིགས་པས་ཞིབ་མོར་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ན་གྲངས་ཅན་པས་རྣམ་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་གཞི་སྤྱི་གཙོ་བོ་བཞག་པའི་སྤུན་མཆེད་ལས་མ་འདས་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་བདེན་པར་གྲུབ་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཐ་སྙད་ཚད་མའི་ངོ་ལའང་གྲུབ་པར་འཇོག་མི་ཤེས་སྟབས། གཏན་མེད་དུ་དོན་གྱིས་ཁས་ལེན་སོང་ཞིང་། དེ་མ་གྲུབ་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་འདིའང་རྩ་བ་མེད་པའི་ཡལ་གའི་ངང་ཚུལ་ལས་ཐ་སྙད་རིགས་པའི་རྣམ་གཞག་དང་མཐུན་པར་ཇི་ལྟར་འཇོག དཔེར་ན་རྨང་གཞི་མེད་པའི་ཁང་པ་ཞིག་གྱང་དང་ཐོག་བཟོ་བཀོད་སོགས་ཅི་འདྲའི་ལེགས་ཀྱང་སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་ཁང་པར་མི་འཇོག་པ་བཞིན་ནོ།།
ཁོ་ན་རེ། གནོད་འགལ་འདི་སྤོང་བར་སེམས་ཙམ་པས་ཀུན་གཞི་བདེན་གྲུབ་མི་འདོད་དོ་ཟེར་སྲིད་ཀྱང་། དེ་ནི་མ་བརྟགས་པའི་གཏམ་སྟེ། དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས།3 དེ་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་གང་། །དངོས་པོ་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞིང་། །ཕྱི་རོལ་གཟུང་བ་མེད་པར་འབྱུང་འགྱུར་ལ། །ཡོད་དང་སྤྲོས་ཀུན་ཡུལ་མིན་རང་བཞིན་ཡོད། །ཅེས་སོགས་ཀྱིས་གཟུང་འཛིན་གྱི་སྤྲོས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་གཞན་དབང་གི་རྣམ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པའམ་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཉིད་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་གསལ་བར་བསྟན་པས་ཀྱང་དོགས་གནད་གསེད་བཀྲོལ་ཐུབ་ཅིང་། མ་ཟད་སེམས་ཙམ་པས་ཀུན་གཞི་བདེན་གྲུབ་ཏུ་མི་འདོད་ན་དབུ་མ་འཇུག་པ་སོགས་ཐལ་འགྱུར་བའི་གཞུང་རྣམས་ལས་ཀུན་གཞི་འགོག་པའི་རིགས་པ་རྣམས་ཀུན་མཁྱེན་མི་ཕམ་རིན་པོ་ཆེས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའམ་བདེན་པར་གྲུབ་པའིི་ཀུན་གཞི་འགོག་བྱེད་དུ་བསྟན་པར་གསུངས་པའི་རིགས་པའི་སྔ་རྒོལ་སུ་ཡིན་ད་གཟོད་འཚོལ་དགོས་པར་འགྱུར་བ་སོགས་གནོད་འགལ་གྱི་མཐའ་མི་ཁེགས་སོ།།
དེ་བས་ན་སེམས་ཙམ་པས་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་གཞི་ཀུན་གཞི་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་རྣམས་དབུ་མ་འཇུག་པ་སོགས་ཀྱིས་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་མ་གྲུབ་པར་རྒྱ་ཆེར་བཀག་ཀྱང་། ཀུན་མཁྱེན་མི་ཕམ་རིན་པོ་ཆེ་ཉིད་ཀྱིས་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ལའང་ཀུན་གཞི་ངེས་པར་ཁས་ལེན་དགོས་ཚུལ་ཀེ་ཏ་ཀ་སོགས་ལས་ནན་གྱིས་གསུངས་པ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་བརྟགས་ན་དབུ་མ་པས་ཐ་སྙད་གཟུང་འཛིན་གྱི་སྣང་གཞི་ཀུན་གཞི་འཇོག་སྟངས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་རྗེས་སུ་དཔག་སླ་ཞིང་། དེ་ཡོད་ན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་རྣམ་འཇོག་གི་ཚུལ་ལུགས་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཙམ་པ་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའང་དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་རིགས་པས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ།
གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མིན་པར་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་འཇོག་སྟངས་དབུ་མ་པ་ལས་སེམས་ཙམ་པ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པར་འཇོག་དགོས་ན། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རིམ་པ་གོ་ལྡོག་ཏུ་ཐལ་བ་སོགས་ཀྱིིས་གནོད་པར་དོགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཙམ་པས་རྒྱུའམ་ཐབས་ཐ་སྙད་བདེན་པའི་རྣམ་གཞག་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཀྱང་ཐབས་བྱུང་དོན་དམ་ཚད་མ་ཚུལ་བཞིན་རྒྱུད་ལ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། དབུ་མ་པས་ཐབས་ཐ་སྙད་བདེན་པའི་རྣམ་གཞག་ཚུལ་བཞིན་འཇོག་མ་ཤེས་ཀྱང་། ཐབས་བྱུང་དོན་དམ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཞིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་སོགས་རྒྱུ་འབྲས་གནས་མི་མཐུན་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཞིག་འོས་མེད་དོན་གྱིས་ཁས་བླངས་པར་མ་སོང་ངམ། དངོས་གནས་བྱས་ན་གྲུབ་མཐའ་གང་གིས་ཐབས་ཐ་སྙད་བདེན་པའི་འཇོག་སྟངས་ཡང་དག་པའམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་ཐབས་བྱུང་དོན་དམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱུ་བཟང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་བཟང་པོ་འབྱུང་བ་ལྟར་ཐབས་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་འཇོག་སྟངས་ཡང་དག་པ་ལས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐབས་བྱུང་དོན་དམ་གྱི་འཇོག་སྟངས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཞིག་འབྱུང་དགོས་པའང་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། རྩ་ཤེས་ལས།4ཐ་སྙད་ལ་ནི་མ་བརྟེན་པར། །དམ་པའི་དོན་ནི་རྟོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་དང་། འཇུག་པ་ལས།5 ཐ་སྙད་བདེན་པ་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་དང་། །དོན་དམ་བདེན་པ་ཐབས་བྱུང་གྱུར་པ་སྟེ། །ཞེས་པའི་སྙིང་པོའི་བསྟན་དོན་ཡང་འདི་ལས་མ་འདས་སོ།།
མ་ཟད་གཞུང་གི་སྤྱི་ཁོག་མཁྱེན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་དབུ་མའི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་སུ་ཆོས་ཅན་ཐ་སྙད་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་ཡིན་ལུགས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བར་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་གྱི་ལྟ་བ་རྣལ་མ་ཞིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་ལ་བསམས་ནའང་དབུ་མ་པས་ཐ་སྙད་རྣམ་འཇོག་གི་ཚུལ་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མངོན་གསལ་དུ་གྲུབ་ཅིང་། ཐ་སྙད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆེས་ཕྲ་བ་ཡིད་ཆེས་ལུང་ལས་དངོས་སྟོབས་རིགས་པས་འཚོལ་སྒྲུབ་མི་ནུས་པ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཚུལ་འདི་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དབུ་མ་པ་ལས་ཐེག་པ་འོག་མ་པ་དག་གིས་ཚུལ་བཞིན་འཇོག་མ་ཤེས་པའང་ཆེས་གསལ་ཁའི་མཐུན་དཔེ་དུ་མ་ཞིག་གཞག་ཏུ་ཡོད་དེ། མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་འདོད་པ་དང་། རིགས་ཆད་པའི་གང་ཟག་ཡོད་པར་འདོད་པ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྣང་གཞི་རྫས་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐ་སྙད་རྒྱུ་འབྲས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པ་ཞིག་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་སུ་ཅི་སྟེ་འདྲེན་མི་རིགས། དེ་བཞིན་ཐེག་པ་འོག་མ་དག་གིས་ཐ་སྙད་དུ་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་རུང་བའང་རྩ་བའི་སྣང་གཞིའི་རྫས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བར་ཁས་བླངས་པ་དང་། དབུ་མ་པས་ནི་རྩ་ཤེས་ལས།6 གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་བར་འགྱུར། །གང་ལ་སྟོང་ཉིད་མི་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མི་རུང་འགྱུར། །ཞེས་དང་། དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས།7 དེ་བཞིན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་ན་ཡང་། །སྟོང་ཉིད་དག་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྣང་བ་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྣང་གཞི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྣང་བ་འགོག་མེད་དུ་འཆར་བར་གསུངས་པས། འདི་གཉིས་ཀྱི་ཐ་སྙད་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྣམ་གཞག་འཇོག་སྟངས་ལ་རིགས་པའི་རྩལ་འཕང་མཐོ་དམན་གནམ་སའི་ཁྱད་ལྟར་ཤོར་ཅིང་། དབུ་མ་པས་ཐ་སྙད་རིགས་པས་དཔྱད་ནས་འཇོག་པའི་ཚེ་ནའང་སྣང་གཞིའི་སེམས་ཤིག་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་མི་བཞེད་པར། རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་མམ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་ཙམ་དུ་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་མཐའ་དག་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་ལས་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་པར་སེམས་གསལ་རིག་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་བཞེད་པ་འདི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡིན་ལུགས་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ཡིན་སྙམ།
དེས་ན་དབུ་མ་རྒྱན་འགྲེལ་ལས་ཐ་སྙད་རྣམ་འཇོག་གི་ཚུལ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་དུ་འདོད་པ་འདི་ལས་གོང་དུ་མེད་པར་གསུངས་པ་ཡང་སེམས་ཙམ་པས་སྣང་བ་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་ཚུལ་འདི་ལས་གོང་དུ་མེད་ཅེས་པའི་དོན་དུ་གཏན་ནས་གོ་བར་མི་བྱའོ། །འོ་ན་གཞུང་དོན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ་ལས།8 འདི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སྨྲ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དབུ་མ་རགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་རང་གི་སེམས་ཙམ་དུ་གནས་པ་ནང་གི་དབུ་མ་ཞེས་བྱ་ཕྲ་བ་ཡིན་ནོ།།
ཞེས་དབུ་མ་ལ་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་འཇོག་སྟངས་ལུགས་གཉིས་དྲངས་པ་བཞིན་ཕྲ་བ་ནང་གི་དབུ་མ་དང་། རགས་པ་ཕྱི་ཡི་དབུ་མ་པ་གཉིས་ལས་ཕྲ་བ་ནང་གི་དབུ་མ་པས་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་འཇོག་ཚུལ་འདི་ལས་གོང་དུ་ཐེག་པ་གཞན་མེད་ཅེས་པའི་དོན་དུ་འགྲེལ་ཏེ། འདི་པས་ཐ་སྙད་བདེན་པ་རིགས་པས་གཏན་ལ་འབེབས་སྐབས་དང་རྣལ་འབྱོར་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མའི་དཔེ་ལྟར་མ་རིག་བག་ཆགས་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འཁྲུལ་ནས་སྣང་བ་འབའ་ཞིག་ལས་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་དོན་དུ་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་བསྟན་ཅིང་། དེ་ཡང་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་ལས་སྣང་གཞི་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཅི་ཡང་མེད་པར་བཞེད་པས་སོ། །དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས།9 འདིར་ནི་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད། །གང་ཡང་དགག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་གནས་པ། །ཆོས་རྣམས་ཉིད་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །མིག་ལ་སོགས་དང་ཡུལ་རྣམས་ཉིད། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་པོ་ཉིད་དག་སྟེ། །ཕྱི་དང་ནང་དུ་རྣམ་ཕྱེ་བ། །ཐམས་ཅད་སེམས་ལས་གཞན་མ་ཡིན།། ཞེས་དང་། སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས།10 ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །རང་གི་སེམས་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར། །དེ་ཡང་སྒྱུ་མར་བསྒོམ་བྱ་ཞིང་། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་རྗེས་དྲན་བྱ། །ཞེས་དང་། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པས།11 དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལྟ་བུ་དམིགས་སུ་མེད་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་མི་གནས་ཏེ། མིག་ཡོར་ཙམ་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་སེམས་ཏེ། རང་གི་སེམས་ཉིད་ལས་གཞན་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་དང་།12 རྒྱལ་སྲས་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ལྷས།13 ལྕགས་བསྲེགས་ས་གཞི་སུ་ཡིས་བྱས། །མོ་ཚོགས་དེ་དག་ཅི་ལས་བྱུང་། །དེ་འདྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །སྡིག་སེམས་ཡིན་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་གནས་དོན་ལུས་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ།།
དེས་བས་ན་དབུ་མ་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མ་ལས།14 ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཟློག་པ་དང་། །བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་ནི།། རྩོད་པ་ཆེན་པོ་འབྱུང་དུས་སུ། །རགས་པའི་དབུ་མའི་གཞུང་སྨྲ་བྱ། །དེ་ཉིད་དོན་ལ་གཙོར་བྱེད་ཅིང་། །རྣལ་འབྱོར་ཉམས་སུ་ལེན་དུས་སུ། །ཕྲ་བའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པར་བྱ། །འདི་ན་ཞལ་གྱི་གདམས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་ཟབ་མོ་དབུ་མའི་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་དང་བཅས་པས་ཀུན་རྫོབ་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་འབྱེད་སྟངས་ལ་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གཉིས་སུ་གནས་པར་སེམས་ཏེ། དེ་ཡང་ཐ་སྙད་བདེན་པའི་ཚུལ་རིགས་པས་དཔྱད་ནས་འཇོག་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྐབས་རྣམས་སུ་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྣང་བ་ཇི་སྙེད་པ་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལས་ལོགས་སུ་མ་ཡིན་པར་སེམས་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ནི་གོང་དུ་དྲངས་མ་ཐག་པ་ལྟར་གྱི་ལུང་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ཕ་རོལ་གྱི་རྒོལ་བར་རྩོད་པའི་སྐབས་དང་དོན་དམ་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་གཞུང་འཆད་པའི་སྐབས་རྣམས་སུ་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚུལ་ཉན་ཐོས་དང་མ་བརྟགས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལུགས་ལྟར་དུ་འཆད་ཚུལ་ནི།
འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་གི་མདོ་ལས། གང་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་ངས་ཀྱང་ཡོད་པར་བཞེད་དོ། །གང་འཇིག་རྟེན་ན་མེད་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་ངས་ཀྱང་མེད་པར་བཞེད་དོ། །ཞེས་དང་། དབུ་མ་འཇུག་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་།15 འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་མ་བརླག་ཅིག །ཅེས་དང་། གཟུགས་ནི་གཟུགས་རུང་མཚན་ཉིད་ཅན། །ཞེས་དང་།16 ཚིག་གསལ་ལས།17 འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་རང་ག་བའི་སྣང་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་སེམས་ལས་ལོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིའི་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་ཚོད་ལྟར་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་པ་སོགས་གཞུང་སོ་སོའི་བསྟན་དོན་རྣམས་སྐབས་ཐོག་མ་འཛིངས་པར་སྤུ་རིས་འབྱེད་པའང་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་སྙམ་སྟེ། དབུ་མའི་གཞུང་འགར་སྣང་བ་སེམས་ལས་ལོགས་སུ་གྱུར་པའི་གཟུགས་སོགས་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་གཞག་ཞལ་གྱིས་བཞེད་པ་དང་། ཡང་སྐབས་འགར་གང་སྣང་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་ཙམ་དུ་བསྒྲུབས་པའང་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་ཚུལ་འདི་གཉིས་ཀྱི་སྙིང་དོན་ཚུལ་བཞིན་དུ་གོ་བ་ལོན་ན་འགག་གནད་རྣམས་རང་གྲོལ་དུ་འགྱུར་བས་སོ།།
དེ་བཞིན་སློབ་དཔོན་གྱི་དབུ་མ་འཇུག་པའང་ཕ་རོལ་པོའི་ལོག་རྟོག་ཟློག་པའི་ཆེད་དང་། གཙོ་བོ་དོན་དམ་རྩལ་བཏོན་བྱས་ནས་འཆད་པའི་གཞུང་ཡིན་པས། ཐ་སྙད་རྣམ་འཇོག་གི་ཚུལ་རྣམས་ཐེག་པ་འོག་མ་ཉན་ཐོས་དང་འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པ་ལ་གྲགས་ཚོད་དང་མཐུན་པར་བཞེད་དགོས་པ་གོང་དུ་དྲངས་མ་ཐག་པའི་གཞུང་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ལྟར་མ་གོ་བར་ཡང་འགས་གཞུང་འདིའི་ཐ་སྙད་རྣམ་འཇོག་གི་ཚུལ་སེམས་ཙམ་དུ་བཞེད་དོ་ཞེས་འགྲེལ་བར་བྱེད་མོད། དེ་ཡང་རིགས་པར་མི་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞུང་འདིས་སེམས་ཙམ་པ་ལྟར་སྣང་᪠་ཐམས་ཅད་སེམས་ལས་ལོགས་སུ་མ་མཆིས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན། དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས།18 དེ་ཉིད་རྒྱས་ལ་སངས་རྒྱས་བསྙད་ཇི་བཞིན། །དེ་བཞིན་སེམས་ཙམ་གཙོར་གྱུར་འཇིག་རྟེན་ལ། །མདོ་ལས་སེམས་ཙམ་ཞེས་གསུངས་གཟུགས་ནི་འདིར།། འགོག་པ་དེ་ལྟར་མདོ་ཡི་དོན་མ་ཡིན། །ཞེས་དང་། དེའི་རང་འགྲེལ་ལས་ཀྱང་།19 སེམས་ཙམ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་གཞན་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་བཀག་ནས་ཁམས་གསུམ་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ།།
དེའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་སེལ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཡོད་པ་ཉིད་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྣང་བ་སེམས་སུ་བསྟན་པའི་མདོ་ལུང་རྣམས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མིན་པར་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་འདི་ཡང་། ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པ་ལྟར་སེམས་ལས་གཞན་པའི་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་ཞིག་ཡོད་པར་བསལ་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པོ་གཙོ་བོ་སེམས་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་དོན་དུ་དགོངས་པར་གསུངས་པ་དང་། གང་སྣང་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་པར་འདོད་པ་འདི་ཐ་སྙད་དུའང་མི་འཐད་པར་དགག་པ་རྒྱ་ཆེར་སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་ཕུགས་གང་དུ་འགྲེལ། འདི་ལ་སྙིང་ཉེ་བའི་ཆོས་གྲོགས་འགས། དེ་ནི་ཐ་སྙད་སྣང་ཚུལ་དུ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་གྱི་ཐ་སྙད་གནས་ཚུལ་ལ་གཞུང་འདིས་ཀྱང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་བཞེད་དོ་ཟེར་བའང་མི་འཐད་དེ། ཐ་སྙད་སྣང་ཚུལ་དུ་སེམས་ཙམ་པས་ཀྱང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པས་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་དགོས་དོན་མེད་ལ། ཐ་སྙད་གནས་ཚུལ་དུ་འདི་པས་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ལས་ལོགས་སུ་མ་གྲུབ་པར་བཞེད་ཅེས་པའང་ཤིན་ཏུ་ནས་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་ཐ་སྙད་གནས་ཚུལ་དུ་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་སྟེང་དུ་མ་གྲུབ་པར་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ན་སེམས་ཙམ་པ་ལྟར་འདི་པའི་ལུགས་ལའང་ཐུན་མོང་བལྟ་བྱའི་ཡུལ་ཞིག་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཟག་སོ་སོ་ལ་སྣང་བའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་སོ་སོའི་སེམས་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་གང་ཟག་གཞན་སུ་ལའང་སྣང་དུ་མི་རུང་ན། སེམས་ཙམ་པ་བཞིན་དབུ་མ་པས་ཀྱང་འགྲོ་བ་ཐུན་མོང་གི་བལྟ་བྱའི་གཞི་གཅིག་ཡུལ་གྱི་སྟེང་ན་འཇོག་མི་ཤེས་ཤིང་། དེ་ལྟར་འདོད་ན་དབུ་མ་པས་རིགས་དྲུག་ཐུན་མོང་གི་བལྟ་བྱ་ཞིག་ཡུལ་གྱི་སྟེང་ན་ཡོད་པར་བསྒྲུབས་པའང་ངལ་བ་འབྲས་མེད་དུ་འགྱུར་རོ།།
དམ་པ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་ལད་ཟློས་ཙམ་གྱི་དགེ་རྩ་ཆུང་ངུ་འདིས་ཀྱང་མཐའ་ཡས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་རྨང་མེད་ཧྲུལ་པོར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་རུ་བསྔོའོ།།
- རྣམ་གླིང་པར་མ། དེབ་གཟུགས། ཤོག་གྲངས། ༤༩
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༧ ཤོག་གྲངས། ༦༣༢
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༧ ཤོག་གྲངས། ༦༣༢
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༢༩ ཤོག་གྲངས། ༨༤
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༧ ཤོག་གྲངས། ༦༣༩
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༢༩ ཤོག་གྲངས། ༨༤
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༧ ཤོག་གྲངས། ༦༣༠
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༡ ཤོག་གྲངས། ༤༢༧
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༡ ཤོག་གྲངས། ༤༢༧
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༡ ཤོག་གྲངས། ༤༢༧
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༡ ཤོག་གྲངས། ༤༢༨
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༡ ཤོག་གྲངས། ༤༢༨
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༡ ཤོག་གྲངས། ༡༩༠
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༡ ཤོག་གྲངས། ༤༢༩
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༧ ཤོག་གྲངས། ༦༥༧
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༧ ཤོག་གྲངས། ༦༦༧
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༧ ཤོག་གྲངས། ༦༢
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༧ ཤོག་གྲངས། ༦༤༡
- ཡེ་ཤེས་སྡེའི་པར་མ། བསྟན་འགྱུར། སྤྱིེའི་དེབ་གྲངས། ༡༣༨ ཤོག་གྲངས། ༡༥༦